EBITDA là gì? Công thức và vai trò EBITDA trong kinh doanh

EBIT là chỉ số tài chính cốt lõi mà mọi nhà đầu tư và chủ doanh nghiệp cần nắm rõ để đánh giá chính xác hiệu quả hoạt động.

Bài viết hôm nay của DSC sẽ làm rõ EBITDA là gì, công thức tính chi tiết, vai trò của EBITDA đối với doanh nghiệp và nhà đầu tư. Từ đó giúp bạn có thể sử dụng chỉ số này khi phân tích sức khỏe tài chính của doanh nghiệp.

EBITDA là gì?

EBITDA là viết tắt của Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation, and Amortization – Lợi nhuận trước lãi vay, thuế, khấu hao và khấu trừ. Đây là một chỉ số tài chính quan trọng, thường được sử dụng để đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh cốt lõi của một doanh nghiệp, loại bỏ ảnh hưởng của các yếu tố tài chính, kế toán và chính sách thuế.

Nói cách khác, EBITDA cho biết công ty tạo ra bao nhiêu lợi nhuận từ hoạt động sản xuất, kinh doanh chính của mình trước khi tính đến các chi phí liên quan đến cấu trúc tài chính (lãi vay), nghĩa vụ với nhà nước (thuế) và các khoản phi tiền mặt như khấu hao tài sản cố định và khấu trừ tài sản vô hình. Chỉ số này đặc biệt hữu ích khi so sánh hiệu quả hoạt động giữa các công ty trong cùng ngành nhưng có cấu trúc vốn, quy mô tài sản hoặc chính sách thuế khác nhau.

Công thức tính EBITDAvai trò EBITDA

EBITDA là thước đo tài chính cốt lõi, giúp đánh giá hiệu suất kinh doanh chính của doanh nghiệp bằng cách loại trừ các yếu tố không liên quan đến hoạt động cốt lõi như chi phí tài chính (lãi vay), nghĩa vụ với Nhà nước (thuế), và các bút toán kế toán (khấu hao, khấu trừ).

Cách tính EBITDA từ lợi nhuận ròng

Công thức này bắt đầu từ lợi nhuận cuối cùng (Lợi nhuận ròng) và cộng ngược lại các chi phí đã được trừ đi:

• EBITDA = Lợi nhuận ròng + Chi phí Lãi vay + Chi phí Thuế hiện hành + Chi phí Khấu hao + Chi phí Khấu trừ

Ví dụ: Công ty A có Lợi nhuận ròng 200 tỷ, Lãi vay 20 tỷ, Thuế 40 tỷ, Khấu hao 30 tỷ, Khấu trừ 5 tỷ.

• EBITDA = 200 + 20 + 40 + 30 + 5 = 295 tỷ VND

Cách tính EBITDA từ lợi nhuận trước lãi vay và thuế (EBIT)

Công thức này sử dụng EBIT, vốn đã loại bỏ lãi vay và thuế, sau đó chỉ cần loại bỏ thêm các khoản khấu hao/khấu trừ:

• EBITDA = EBIT + Chi phí Khấu hao + Chi phí Khấu trừ

Ví dụ: Công ty A có EBIT là 260 tỷ, Khấu hao 30 tỷ, Khấu trừ 5 tỷ.

• EBITDA = 260 + 30 + 5 = 295 tỷ VND

Vai trò của EBITDA trong kinh doanh

Đối với các nhà đầu tư

EBITDA là công cụ quan trọng giúp nhà đầu tư đánh giá sâu sắc sức khỏe tài chính và tiềm năng tăng trưởng của doanh nghiệp.

Đối với các doanh nghiệp

Đối với các doanh nghiệp, việc theo dõi và phân tích các chỉ số tài chính là vô cùng cần thiết để đánh giá hiệu quả hoạt động, sức khỏe tài chính và khả năng sinh lời.

EBITDA được sử dụng như thế nào?

Chỉ số EBITDA là một công cụ phân tích tài chính mạnh mẽ, nhưng không phải lúc nào cũng phù hợp để sử dụng. Việc hiểu rõ khi nào nên và không nên sử dụng chỉ số này sẽ giúp sinh viên tránh được những sai lầm trong quá trình phân tích và đánh giá doanh nghiệp.

EBITDA thường được sử dụng trong các trường hợp sau:

• Đánh giá hiệu suất hoạt động cốt lõi: Dùng khi muốn loại bỏ ảnh hưởng của cấu trúc vốn (lãi vay), thuế và khấu hao tài sản. Giúp tập trung vào lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh chính.
• So sánh hiệu quả giữa các công ty: Rất hữu ích khi so sánh EBITDA giữa các doanh nghiệp có cấu trúc vốn, chính sách thuế hoặc quy mô tài sản cố định khác biệt, mang lại cái nhìn công bằng hơn.
• Định giá doanh nghiệp: Là yếu tố then chốt trong các mô hình định giá như Dòng tiền chiết khấu (DCF) và đặc biệt là bội số EV/EBITDA, giúp xác định giá trị thực của công ty.
• Phân tích doanh nghiệp có tài sản cố định lớn: Giúp nhìn rõ hiệu quả kinh doanh của các ngành nặng về tài sản (sản xuất, năng lượng) mà không bị chi phí khấu hao lớn làm ảnh hưởng.
• Đánh giá công ty tăng trưởng/tái cấu trúc: Loại bỏ sự bóp méo của chi phí lãi vay/thuế lớn trong giai đoạn đầu tư/tăng trưởng, cho thấy tiềm năng sinh lời thực sự.

Lưu ý: Không nên xem EBITDA là chỉ số độc lập duy nhất khi đánh giá doanh nghiệp.

Phân biệt hai chỉ số EBITDA và EBIT

Ưu điểm và hạn chế của EBITDA

Ưu điểm

• Dễ dàng tính toán và so sánh
• Loại bỏ ảnh hưởng của cấu trúc vốn, chính sách thuế và phương pháp kế toán khấu hao
• Cung cấp cái nhìn rõ ràng về khả năng tạo ra lợi nhuận thực tế của doanh nghiệp

Hạn chế

• Không bao gồm các khoản chi phí như lãi vay, thuế, khấu hao và khấu trừ dần, vốn là những khoản chi phí quan trọng của doanh nghiệp.
• Có thể bị thao túng bởi doanh nghiệp
• Không phản ánh đầy đủ tình hình tài chính của doanh nghiệp

Lưu ý khi sử dụng EBITDA

• Cần sử dụng EBITDA cùng với các chỉ số tài chính khác để có cái nhìn toàn diện về tình hình tài chính của doanh nghiệp.
• Cần lưu ý đến những hạn chế của EBITDA khi sử dụng để đánh giá doanh nghiệp.
• Cần so sánh EBITDA của các doanh nghiệp trong cùng ngành và có quy mô tương đương.

>> Xem thêm: Hướng dẫn cách đọc báo cáo tài chính: Những thông tin quan trọng

Kết luận

Qua bài viết, bạn đã hiểu rõ EBITDA là gì, công thức tính, vai trò quan trọng của chỉ số này trong việc đánh giá hiệu suất kinh doanh cốt lõi của doanh nghiệp. Nắm vững EBITDA giúp bạn so sánh công ty hiệu quả và nhận diện tiềm năng dòng tiền. 

Nếu bạn là sinh viên đang khao khát trang bị kỹ năng thực chiến để tự tin phân tích doanh nghiệp và chinh phục công việc đầu tiên trong ngành chứng khoán, DSC Thực tập số chính là bệ phóng hoàn hảo. 

Chương trình đào tạo Thực Tập Số DSC cung cấp kiến thức thực tế, thực hành mô phỏng và chứng chỉ hoàn thành, tăng lợi thế cho CV của bạn. Đăng ký DSC Thực tập số ngay hôm nay để được nhận tư vấn và ưu đãi tốt nhất!