Mô hình vai đầu vai là gì? Hướng dẫn cách giao dịch với mô hình vai đầu vai trong phân tích kỹ thuật

Mô hình vai đầu vai là một trong những mô hình đảo chiều xu hướng nổi tiếng được sử dụng trong phân tích kỹ thuật. Đây là mô hình giúp các nhà đầu tư có thể đưa ra quyết định giao dịch một cách dễ dàng hơn. Dưới đây DSC xin gửi tới các bạn bài viết giới thiệu chi tiết về mô hình vai đầu vai.

Mô hình vai đầu vai là gì?

Trong phân tích kỹ thuật, mô hình vai đầu vai hay còn được gọi là mô hình đầu và vai  được sử dụng phổ biến nhằm dự báo sự đảo chiều trong xu hướng mà thị trường chuyển từ tăng sang giảm hoặc ngược lại.

Một mô hình vai đầu vai hoàn chỉnh sẽ được thể hiện dưới dạng biểu đồ bao gồm 3 đỉnh, trong đó 2 đỉnh nhỏ nằm hai bên (tượng trưng cho 2 vai - shoulders) và 1 đỉnh lớn nằm giữa (tượng trưng cho đầu - head).

Đặc điểm của mô hình vai đầu vai

Mô hình đầu và vai được đánh giá là một trong những mô hình đảo chiều xu hướng đáng tin cậy nhất trong phân tích kỹ thuật. Sự xuất hiện của mô hình vai đầu vai báo hiệu kết thúc một xu hướng trước đó và theo sau đó là sự đảo chiều từ tăng sang giảm hoặc ngược lại.

Phân loại mô hình vai đầu vai

Đối với mô hình này thông thường sẽ gồm 2 loại chính là mô hình vai đầu vai thuận và mô hình vai đầu vai ngược.

Mô hình vai đầu vai thuận (xuôi)

• Vai trái (Left shoulder): xuất hiện đầu tiên trong mẫu hình, được hình thành sau một thời kỳ tăng giá đáng kể trên thị trường khi giá tăng và sau đó giảm về Đường viền cổ

• Đầu (Head): được hình thành khi giá tăng trở lại, tạo ra một đỉnh cao hơn đỉnh của Vai trái và theo sau bằng việc giá giảm về Đường viền cổ ban đầu

• Vai phải (Right shoulder): thường sẽ có hình dạng tương tự Vai trái. Vai phải được hình thành bởi sự tăng giá xuất phát từ Đường viền cổ và tạo đỉnh thấp hơn đỉnh của Đầu

• Đường viền cổ (Neckline): là đường nằm ngang nối từ trái sang phải hai đáy đầu tiên với nhau.

Khối lượng giao dịch trong mô hình vai đầu vai thuận

Bên cạnh mức giá thì khối lượng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xác nhận khi nào mô hình đầu và vai sẽ xuất hiện. Lý tưởng nhất nhưng không phải luôn luôn, khối lượng giao dịch trong quá trình hình thành Vai trái sẽ có xu hướng tăng dần, ngược lại thì sự hình thành của Đầu sẽ có khiến khối lượng giao dịch có xu hướng giảm dần, tạo ra dấu hiệu cảnh báo. Và cuối cùng, sự xác nhận về mô hình được đưa ra khi khối lượng quay trở lại tăng trong quá trình hình thành Vai phải.

Mô hình vai đầu vai ngược

Về cơ bản, mô hình vai đầu vai ngược có cấu tạo gần giống với mô hình vai đầu vai thuận, bên cạnh đó thì việc xác định giá mục tiêu và các điểm đặt lệnh, cắt lỗ cũng sử dụng các phương pháp tương tự, chỉ khác nó nằm ngược lại và là mẫu hình báo hiệu đảo chiều từ xu hướng giảm trước đó sang xu hướng tăng. Các nhà đầu tư khi đã thành thạo trong việc sử dụng mô hình vai đầu vai thuận sẽ có thể dễ dàng hiểu tính chất và áp dụng những tính chất của mô hình này cho mô hình vai đầu vai ngược.

Hướng dẫn sử dụng mô hình vai đầu vai trong giao dịch

Trên thực tế, việc sử dụng mô hình vai đầu vai có thể được các nhà đầu tư sử dụng tuỳ biến trên thị trường dựa trên các trường hợp khác nhau, tuy nhiên sau đây sẽ là 3 bước cơ bản cần có để nhà đầu tư có thể giao dịch dựa trên mô hình vai đầu vai một cách hiệu quả:

Bước 1: Xác định điểm mở lệnh

Phương pháp giao dịch sử dụng mô hình đầu vai đầu phổ biến nhất là BÁN khi mức giá giảm từ đỉnh của Vai phải và phá vỡ đường viền cổ của mô hình. Ngoài ra, nếu sự phá vỡ đường viền cổ đi kèm với việc khối lượng giao dịch tăng sẽ là một tín hiệu xác nhận cho việc mở lệnh BÁN.

Một sai lầm phổ biến mà các nhà đầu tư hay gặp phải là việc bán cổ phiếu ngay khi Vai phải được hình thành. Tuy nhiên sẽ chính xác và an toàn hơn nếu ta chờ giá đóng cửa giảm quá Đường viền cổ, xác nhận kết thúc trend tăng và đảo chiều xu hướng.

Bước 2: Xác định giá mục tiêu

Có rất nhiều các công thức tính toán giá mục tiêu được sử dụng trong mô hình vai đầu vai, tuy nhiên chúng ta cũng có thể tính toán mục tiêu bằng cách đo từ điểm cao của đầu đến đường viền cổ. Khoảng cách này là khoảng cách giá sẽ di chuyển sau khi nó phá vỡ đường viền cổ, qua đó chúng ta sẽ tính được:

Giá mục tiêu = Đường viền cổ - (Đầu - Đường viền cổ)

(Theo công thức của CFA)

Bước 3: Xác định vùng cắt lỗ (Stop loss)

Sự xuất hiện mô hình vai đầu vai báo hiệu kết thúc trend tăng và đảo chiều giảm giá nên nó thường được sử dụng để xác điểm BÁN cho các giao dịch bán khống nhằm kiếm lợi nhuận từ việc giá cổ phiếu giảm.

Tuy nhiên khi giá cổ phiếu tăng thì cũng là lúc các nhà đầu tư bán khống gặp phải rủi ro thua lỗ. Trong mô hình vai đầu vai, vùng Stop loss thường được xác định bằng đường kháng cự nối giữa hai đỉnh của hai bên Vai, tại đó, nếu mức giá đóng cửa vượt lên trên đường này thì cũng là lúc nhà đầu tư nên cắt lỗ và đóng vị thế của mình.

Trên đây là bài viết giới thiệu về mô hình vai đầu vai được sử dụng trong phân tích kỹ thuật. DSC mong rằng qua bài viết này, các bạn sẽ có thể ứng dụng và giao dịch thành công với mô hình vai đầu vai nhé!