GDP là gì? Tổng quan kiến thức về GDP, GDP bình quân đầu người GNP

Nắm được và hiểu rõ về GDP là điều vô cùng quan trọng trong thời đại ngày nay. Bài viết này cung cấp những thông tin cơ bản cần biết về GDP và những thứ liên quan.

GDP là gì?

Khi nói về GDP, hay còn được gọi với cái tên đầy đủ Gross Domestic Product, chúng ta phải hiểu và nắm được GDP là tổng sản phẩm quốc nội. Nói theo một cách kỹ càng hơn, nó là tổng giá trị tiền tệ hoặc giá trị thị trường của tất cả các hàng hóa và dịch vụ hoàn chỉnh được sản xuất trong biên giới của một quốc gia trong một khoảng thời gian cụ thể.

Là một thước đo tổng thể về sản xuất trong nước, GDP hoạt động như một thẻ điểm toàn diện về sức khỏe kinh tế của một quốc gia nhất định. Chỉ số GDP về cơ bản thì bị ảnh hưởng bởi ba yếu tố sau, lần lượt là dân số (population), vốn đầu tư nước ngoài (FDI) và lạm phát (inflation).

GDP được chia ra làm 2 loại lần lượt là, Nominal GDP và Real GDP.

• Nominal GDP: hay còn được biết đến với cái tên GDP trên danh nghĩa, là GDP danh nghĩa là đánh giá về sản xuất kinh tế trong một nền kinh tế sử dụng giá hiện tại (current price). Những yếu tố như lạm phát hay tốc độ tăng trưởng được lược bỏ nên thường sẽ chỉ số này không có độ chính xác cao và thường được sử dụng để so sánh giữa các quý trong 1 năm.

•   Real GDP: ngược lại, hay được gọi là GDP trên thực tế, phản ánh số lượng hàng hóa và dịch vụ được sản xuất bởi một nền kinh tế trong một năm nhất định dựa trên giá gốc tại một thời điểm gốc được quy định và điều này giúp chỉ số này không bị ảnh hưởng bởi lạm phát hay tốc độ tăng tăng trưởng vì GDP vốn được dựa trên giá trị tiền tệ và nên chỉ số này thường được sử dụng để đánh giá GDP của 2 hay nhiều năm với nhau.

GDP bình quân đầu người là gì?

GDP bình quân đầu người, hay còn được biết đến với cái tên Tiếng Anh là GDP per capita, hiểu đơn giản là GDP đầu người. Nó chỉ ra được năng suất trung bình, kết quả sản xuất kinh doanh trung bình và mức sống trung bình của một công dân của quốc gia đó. Tùy theo người tính sử dụng chỉ số GDP trên danh nghĩa hay thực tế thì sẽ cho ra những kết quả khác nhau.

GDP bình quân đầu người có tỉ lệ thuận với mức sống, thu nhập của người dân tại quốc gia đó; tuy vậy, điều đó không đồng nghĩa với việc GDP đầu người cao thì người dân tại nước đó sẽ có một mức sống cao.

Công thức tính của GDP per capita là lấy GDP của một nước tại thời điểm đó chia cho dân số của nước đó tại thời điểm đó.

Công thức tính GDP

GDP có thể được xác định thông qua ba phương pháp chính. Cả ba phương pháp sẽ mang lại cùng một con số nếu được tính toán chính xác. Cụ thể:

Tính theo phương pháp tiếp cận chi tiêu (Expenditure Approach)

Cách tiếp cận chi tiêu đưa ra tính toán về chi tiêu của các nhóm khác nhau tham gia vào nền kinh tế và công thức như sau:

                               GDP = C+I+G+NX

Chú thích:

• C = tổng chi tiêu

• I = tổng đầu tư

• G = chi tiêu của chính phủ

• NX =Xuất khẩu ròng

Tính theo phương pháp dựa trên thu nhập (Income Approach)

Cách tiếp cận thu nhập tính toán dựa trên thu nhập có được từ tất cả các yếu tố sản xuất trong nền kinh tế của nước đó, công thức như sau:

                                   GDP = W + R + P + I

Chú thích:

• W = Lương được nhận

• R = Thu nhập từ việc cho thuê

• P = Lợi nhuận

• I = Lợi tức

Tính theo phương pháp dựa trên sản xuất (Production Approach)

Phương pháp sản xuất ước tính, tính toán tổng giá trị của sản lượng kinh tế và trừ đi chi phí của hàng hóa trung gian được tiêu thụ như nguyên vật liệu, công thức tính như sau:

                                  GDP = Tổng giá trị đầu ra - Giá trị chi tiêu trung gian

Phân biệt GDP và GNP

Tuy GDP được sử dụng rộng rãi, chúng ta có những cách khác để đo lường sự tăng trưởng kinh tế của một quốc gia, cụ thể ở đây là GNP. Về cơ bản, trong khi GDP đo lường hoạt động kinh tế trong phạm vi biên giới thực của một quốc gia (cho dù các nhà sản xuất là bản xứ của quốc gia đó hay các tổ chức thuộc sở hữu nước ngoài), thì tổng sản phẩm quốc dân (GNP) là phép đo tổng thể sản xuất của những người hoặc công ty, doanh nghiệp có nguồn gốc từ một quốc gia bao gồm cả những công ty có trụ sở ở nước ngoài và điều đặc biệt cần lưu ý là GNP không bao gồm sản xuất trong nước của người đến từ nước khác.

Những hạn chế của GDP trong việc đánh giá kinh tế quốc gia

Mặc dù đây là chỉ số được sử dụng rộng rãi nhưng GDP vẫn có những nhược điểm nhất định:

• GDP bỏ qua giá trị của hoạt động kinh tế không chính thức hoặc không được ghi chép

• GDP bỏ qua lợi nhuận thu được của một công ty nước ngoài tại nước đó

• GDP không tính, không bao gồm các hoạt động giữa công ty này và công ty khác

• GDP tỉnh cả chi phí và lãng phí thành lợi ích kinh tế

Mặc dù có những hạn chế nhất định,  GDP vẫn là một công cụ vô cùng quan trọng, đưa ra cho các nhà hoạch định chính sách, nhà đầu tư và doanh nghiệp một công cụ để đưa ra những  quyết định chiến lược.

Top 5 cổ phiếu tốt nhất để đầu tư ngay bây giờ!

Nhóm phân tích của Chứng khoán DSC vừa xác định được Top 5 cổ phiếu mà chúng tôi tin là tốt nhất để các nhà đầu tư mua ngay bây giờ. 5 cổ phiếu này có thể tạo ra lợi nhuận vượt trội trong năm nay: